Fietsexcursie Amsterdam

Er is geen betere manier om onze beroemde hoofdstad te verkennen dan per fiets, vonden wij. Maar waar moeten de koffers van die internationale deelnemers eigenlijk blijven? En wie had die regen besteld? Ondanks dat er e.e.a. werd gevraagd van ons improvisatievermogen, hebben we tijdens de Future Green City conferentie op donderdagmiddag 26 september 2024 van alles kunnen laten zien over klimaatadaptatie in Amsterdam. Met behulp van living labs test de stad innovaties zoals stormwaterbeheer, stedelijke verkoeling en biodiversiteit in de openbare ruimte. Sprekers van Wageningen Environmental Research, gemeente Amsterdam en New Urban Standard gaven heldere en interessante uitleg over het Gustav Mahlerplein, het Beatrixpark, De Niersstraat, de Rode Loper en Nieuwezijds Voorburgwal.

Gustav Mahlerplein

Het Gustav Mahlerplein ligt midden in het zakendistrict Zuidas, vlak bij station Amsterdam Zuid. In 2016 is er een ondergrondse fietsenstalling aangelegd met een toegankelijk dakpark op maaiveldniveau. De gemeente heeft deze kans aangegrepen om een grijs plein om te toveren tot een aangename, koele en groene omgeving. Bomen kunnen helpen de stedelijke hitte te dempen en het windklimaat rond de gebouwen te verzachten. En met het Permavoid Capillaire Irrigatiesystem wordt er een kunstmatig grondwaterpeil onder de wortelzone gecreëerd, dat het grondwater in een natuurlijke situatie nabootst, waardoor de groeiplaats regenwater kan opvangen, opslaan en hergebruiken.

Beatrixpark

Achter de gebouwen, grenzend aan het prachtige Beatrixpark, is een ondergrondse parkeergarage gebouwd. De daktuinen, net boven het maaiveld, lopen naadloos over in het park en worden gebruikt als semi-openbare ruimte. Om het gebied optimaal te benutten en het onderdeel te maken van het park en lokaal verkeer, was er de wens om de fietspaden over de parkeergarage te laten lopen en deze te beplanten met groen en bomen. Deze daktuin heeft grond tot een meter diep, om langlevende en gezonde bomen te ondersteunen. Alle waterafvoer en irrigatie wordt beheerd in het ondergrondse regenwaterretentie- en capillaire irrigatiesysteem.

Niersstraat

Tussen de Rooseveltlaan en de Niersstraat zijn de riolering en drinkwaterleidingen vernieuwd. Bij hevige buien kan overtollig regenwater in een waterberging onder het Europaplein terechtkomen, waardoor wateroverlast wordt voorkomen. Het Europaplein heeft nieuwe bestrating, meer groen, een nieuwe speeltuin, zitplekken en een kunstwerk. Op het plein zijn wadi’s (laaggelegen groenstroken die regenwater vasthouden en infiltreren in de bodem) aangelegd. Zo is er bij hevige buien voldoende ruimte in het riool en blijft het groen in droge periodes langer behouden.

De Rode Loper

Het Rode Loper-project betreft de herontwikkeling van het bovengrondse tracé van de Noord/Zuidlijn. De focus ligt op meer ruimte voor voetgangers en fietsers. In dit drukbezochte tracé is extra aandacht besteed aan een duurzame en geschikte ondergrondse groeiplaats voor bomen onder de verharding. Specifieke constructies zijn gebruikt om doorwortelbare grond te creëren voor deze belangrijke stedelijke bomen (Iepen) met aandacht voor bodemvolume, de bodemmix (Amsterdams bomenzand, of structuurgrond), beluchting en anti-verdichtingsmaatregelen.

Nieuwezijds Voorburgwal

Op deze locatie is veel verharding omgevormd tot groene ruimte. Het lightrail (tram) systeem loopt door een levendige groene straat. De stad bouwde een wateropslagsysteem onder de straat voor het opvangen, vasthouden, bewaren, irrigeren en infiltreren van regenwater, waardoor regenwater niet in het riool terechtkomt. Bestaande bomen werden zoveel mogelijk behouden en er werden meer dan 20 nieuwe bomen geplant, samen met veel planten en bloemen. Er werden bankjes toegevoegd en een bestaand paviljoen waar je wat kon drinken en eten kreeg een extra zitgedeelte buiten. Ook werd er een speelplek met een waterpartij toegevoegd. De herinrichting van de Nieuwezijds Voorburgwal is onderdeel van de ‘oranje loper’. Deze corridor loopt deels parallel aan de rode loper en een ander deel loopt er haaks op.

Binnen Eco-Systeem-Stad loopt geen pilot in Amsterdam, maar meer blauwgroene inspiratie in Alphen aan den Rijn, Arnhem, Rotterdam en Utrecht kan je vinden op de Onderzoekspagina.